Yaşam alanları bölünüp talan edilen boz ayı, kurt, kızıl geyik, vaşak gibi yaban hayvanları, yiyecek bulamadıkları için köy ve kent merkezlerine inmeye başladı. 2017’nin başından itibaren Türkiye’de birçok vaka yaşanması konunun ciddiyetini de gözler önüne seriyor.
WWF Türkiye Yaban Hayatı Danışmanı Ahmet Emre Kütükçü, yaban hayvanlarının kent merkezlerine inmesinin arttığına dayalı bilimsel bir veri olmadığını fakat gelen ihbar ve medyaya yansıyan haberlere bakarak bir artış olduğunun söylenebileceğini ifade ederek, “Kentlerde yaralı bulunan yaban hayvan sayısında da artış olduğunu söylemek mümkün. Yaban hayvanlarının yaşam alanları başta yapılaşma olmak üzere ciddi bir baskıyla karşı karşıya. Baskı nedeniyle yaşam kalitesi düşen hayvanlar da beslenebilmek için daha geniş bir bölgeyi taramak zorunda kalıyor. Bu da onları yeni alanlar ararken kentler ve yakınlarından geçmek zorunda bırakıyor” dedi.
“Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin tehdit altındaki türleri gösteren 2016’ya ait kırmızı listesine göre Türkiye’de 282 tür tehdit altındayken bu rakam bitkilerle birlikte 389’u buluyor” diyen Kütükçü, şöyle konuştu:
“Bu tarz olayların önüne geçmek için başta altyapı ve yapılaşma projeleri olmak üzere büyük projeler hazırlanırken yaşam alanlarına etkileri değerlendirmeye alınacak en öncelikli kıstaslardan biri olmalı. Devam etmekte olan projelerde tahribat en aza indirilmeli. Parçalanmış yaşam alanlarının birleştirilmesi için ekolojik koridorlar oluşturulmalı. Bu koridorları hayvanları güvenli bir biçimde bir bölgeden diğerine ulaşmalarını sağlar. Özelikle yaşam alanlarından geçen yollarda türlere uygun yaban hayatı geçiş köprüleri ve tüneller yapılmalı. Yaşam alanlarına sınır oluşturan tarım arazileri çitle çevrilmemesi bunun yerine tarım arazileriyle yaşam alanları arasında tampon bölgeler oluşturulmalı.”
‘Sorunlara yol açıyor’
Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Yasin Ünal şunları söyledi: “Habitatların kaynak değerleri aleyhine işleyen plansız kullanımlar beraberinde insan-yaban hayatı çatışmalarını da içeren sosyal ve ekolojik sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunlar ise, doğal habitatlarında yeterli düzeyde beslenemeyen, birçok yaban havyanı türünün insan yerleşimlerine beslenmek için inmek zorunda kalmalarına yol açmaktadır. İnsan yaban hayatı çatışmaları, yabani türlerin habitatlarında oluşan besin kıtlığı sebebiyle kırsal yerleşimleri ihlal etmeleri, tarım alanlarında ve tarımsal ürünlerde oluşan zararlar, insan yaban hayvanı karşılaşmaları, evcil hayvanlara olan yırtıcı saldırıları ve hastalık bulaştırmalarına neden olur.”
www.milliyet.com.tr/yasam-alani-kalmayan-hayvanlar-gundem-2434945/ Fotoğraf için Mustafa Coşkun Sancar'a teşekkür ederiz.
T.Ç.